Hoe we Luigi's Mansion bijna in 3D speelden op de GameCube

De release van Luigi’s Mansion was best wel bijzonder. Het markeerde namelijk de eerste keer dat een Nintendo-console zonder een Super Mario-titel lanceerde. Maar wist je dat Nintendo eigenlijk nog veel grotere plannen had met Luigi? Het scheelde niet veel of we hadden Luigi’s Mansion in 3D op de GameCube gehad.

Hideki Konno, director van Luigi’s Mansion, was hierbij een van de sleutelspelers. “Nadat de ontwikkeling van Luigi’s Mansion was afgerond, was ik betrokken bij het maken van een 3D-versie hiervan”, zegt hij in een Iwata Asks-interview. “Ah, Luigi’s Mansion 3D”, antwoordt Satoru Iwata, oud-president van Nintendo, gevat. “Helaas brachten we het nooit op de markt.” Ontwikkeling was echter al zo goed als afgerond: ergens in het hoofdkantoor schuilt een écht speelbare versie van Luigi’s avontuur in stereoscopisch 3D.

Het vergeten LCD-scherm van de Nintendo GameCube

Luigi’s Mansion 3D was speelbaar op een LCD-scherm dat je bovenop de Nintendo GameCube kon koppelen. Het werkte grofweg hetzelfde als de Nintendo 3DS en stelde je in staat om spellen in drie dimensies te ervaren zonder hiervoor een bril te gebruiken. En jawel: ook dit kekke apparaatje was al bijna klaar om op de markt gebracht te worden. “We lieten het scherm zien als een referentiebewijs op de E3 van 2002, maar hielden het 3D-aspect geheim. Dat vond ik eigenlijk best wel leuk”, glimlacht Iwata. Bijzonder was dat hier niet alleen Luigi’s Mansion in al zijn pracht en praal op getoond werd, maar ook beelden van Metroid Prime en Phantasy Star Online Episode III: C.A.R.D. Revolution. Waren hier stiekem ook 3D-versies van in ontwikkeling?

De kans is aanwezig: in 2023 zijn er opnieuw beelden van het LCD-scherm opgedoken. Hierbij zat ook een interview met toenmalig Iwata, die vertelde dat het scherm tot stand is gekomen door een samenwerking tussen Shigeru Miyamoto en Sonic-bedenker Yuji Naka. Zij wilden het scherm gebruiken voor de Phantasy Star Online om het een “handheldspel te maken”.

Het is eigenlijk bizar hoe geheim Nintendo dit heeft gehouden. Alle bewijslast wijst erop dat het niets scheelde of het product was wél op de markt gekomen. Om het nog smeuïger te maken: in elke Nintendo GameCube zit daadwerkelijk de technologie om 3D-beelden te produceren. Dit is bevestigd door Iwata zelf.

Waar is het misgegaan met Luigi’s Mansion 3D?

Waar is het dan misgegaan? Konno: “Het scherm had diepte, het wist je écht in de wereld van de game te zuigen. Ik vond het persoonlijk geweldig, maar…” Iwata vult aan: “… we kwamen er gewoon niet uit hoe we het moesten verkopen.” Dit valt de heren ook niet aan te rekenen: een scherm van vloeibaar kristal (LCD staat voor: Liquid Crystal Display) was destijds verschrikkelijk duur, zeker met een speciale functie als deze. Konno: “Hoe nieuw de ervaring ook was die we aan spelers konden bieden via deze spellen, ze moesten het LCD als een accessoire erbij kopen. Er werd zelfs gezegd dat het scherm duurder kon zijn dan de console zelf!”

In een interview uit 2010 met het Engelse magazine Edge blijkt daarnaast dat de resolutie van Luigi’s Mansion 3D (en andere GameCube-spellen) te laag was, waardoor het driedimensionale-aspect niet mooi genoeg overkwam.

Toch is er waarschijnlijk nog een derde reden geweest waarom de plannen voor Luigi’s Mansion 3D uiteindelijk niet zijn doorgezet: angst. De Virtual Boy had halverwege de jaren ’90 een gigantische deuk in Nintendo’s imago geslagen. Het was de allereerste kennismaking van het publiek met gamen in 3D, en die viel bar slecht binnen. Niet alleen wist Nintendo niet genoeg hype te genereren voor dit innovatieve idee: diegene die ‘m wél aanschaften kwamen van een misselijke kermis thuis. De wereld én de hardware zelf waren er nog niet klaar voor. En waarom zou het een kleine zeven jaar later wél zijn?

Iwata legt de vinger perfect op de zere plek: “Iedereen begreep de mogelijkheden. We waren er ons echter pijnlijk bewust van dat, tenzij we met iets wezenlijks kwamen, het niet echt zou aanslaan.” Een tweede faal op dit gebied kon Nintendo zich niet veroorloven.

Nintendo experimenteert al sinds jaren ’80 met 3D

Nintendo experimenteert graag met nieuwe producten of concepten. Een fenomeen waar ze al heel lang mee stoeien is 3D, of beter gezegd: stereoscopisch 3D. Hierin worden twee verschillende afbeeldingen tegelijkertijd achter elkaar (of naast elkaar) geprojecteerd, waardoor het idee van drie dimensies wordt gesimuleerd.

Een minder bekend voorbeeld dateert al uit 1988: Famicom Grand Prix II: 3D Hot Rally. Een bekender voorbeeld is natuurlijk de Virtual Boy, de gefaalde Nintendo-handheld uit 1995. Dit was destijds het allereerste videospel-apparaat dat zuivere 3D-beelden kon produceren. Hiervoor moest je door een kek brilletje kijken. Minder kek: na amper een uur spelen werd je al misselijk. Gelukkig blijft Nintendo Nintendo, en lieten ze zich niet tegenhouden door de meest gigantische flop die ze ooit op de markt gebracht hebben.

Luigi’s Mansion 3D 2

Luigi’s Mansion 3D is er daarom helaas nooit gekomen, maar we weten allemaal dat het 3D-verhaal van Nintendo gelukkig een mooi einde kreeg. Dit is vooral te danken aan diezelfde Hideki Konno, die bleef geloven in de kracht van drie dimensies. “Maar, we hoopten dat ooit die dag kwam dat de technologie 3D wél ondersteunde”, zei hij tegen Edge. Jarenlang maakte hij er zijn missie van om de rest van Nintendo te overtuigen van de kracht achter 3D. Lastig, want na twee gefaalde projecten was iedereen er eigenlijk wel een beetje klaar mee. Pas jaren later, met een vloeiend werkende demo van Mario Kart Wii, kreeg hij de hoge dames en heren overstag.

Uiteindelijk stond de director van Luigi’s Mansion aan het roer van de allereerste 3D-handheld ter wereld, de Nintendo 3DS. Na zestien jaar was de vieze bijsmaak van de Virtual Boy weggespoeld. Als klap op de vuurpijl verschijnt niet veel later Luigi’s Mansion 2 op dit apparaatje, waardoor de wereld tóch kennismaakte met dat geheime concept dat Nintendo in 2002 al voor ogen had. De cirkel was eindelijk rond.

Meer Nintendo-geschiedenis
Hoe Luigi de ster werd van zijn eigen spel
Geschiedenis van Super Mario Kart
De oorsprong van Pokémon Red & Blue

Dit artikel verscheen oorspronkelijk op 29 oktober 2019. Het is op 11 maart 2023 opnieuw gedeeld en aangevuld met nieuwe informatie.