Het is nooit genoeg

Dragon Quest, Metal Gear Solid, Super Mario, The Legend of Zelda, Mario Kart, Sonic the Hedgehog, Need for Speed, Driver, Professor Layton, Fire Emblem, Resident Evil, Dead or Alive, Street Fighter, Tekken, Ridge Racer… waarom vraagt iedereen zich af of ‘dit’ genoeg is?

De game-industrie is momenteel rap aan het veranderen. Terwijl we vroeger de keuze hadden tussen handhelds, consoles en PC’s heeft het gaming-landschap zich ondertussen uitgebreid naar smartphones, Facebook, tablets en meer. De tijd dat je de winkel binnenstapt om 40 í 50 euro of meer neer te leggen voor een nieuwe game is volgens industry-watchers en techbloggers voorbij. Een game is volgens hen niets meer dan een onderdeel van een service of een applicatie van $1. De mogelijkheden voor wat men noemt ‘hardcore-games’, beperken zich hierbij tot peperdure, bloedmooie of diepgaande high-definition producties, zoals Mass Effect en Uncharted 3 en de jaarlijks terugkomende series, zoals Call of Duty en Need for Speed. Alles wat daar tussen zit, belandt momenteel in een grijs gebied. Een game is al snel geen 50 euro waard door gebrekkige kwaliteit, slechte graphics of missende online features. Het is in toenemende mate moeilijk om deze critici ongelijk te geven in een wereld waar Puzzle Bobble 3D voor dezelfde prijs als The Legend of Zelda: Skyward Sword over de toonbank gaat.

Nintendo, die zich vanaf haar eerste spellen heer en meester heeft gemaakt van het ‘easy to learn – hard to master’ principe, ligt zwaar onder vuur. Nintendo-baas Iwata stond afgelopen zomer letterlijk met zijn rug tegen de muur en moest de pijnlijke beslissing nemen om de prijs van de Nintendo 3DS fors te verlagen. De kritiek op wat men ‘Iwata’s gimmicks’ en Nintendo’s ‘gerecyclede games’ noemt, neemt toe. De Japanse game-industrie heeft als geheel sinds de PlayStation 2-dagen weinig nieuwe franchises op de markt gebracht en Nintendo is hierin geen uitzondering. De Mario en Zelda-spellen blijven voorrang krijgen als het gaat om ontwikkeling en marketing. Een nog schadelijkere trend is echter het feit dat Nintendo, Konami, Sega, Capcom en andere Japanse uitgevers steeds meer en vaker terug in de tijd duiken om een oude game op te poetsen. Metal Gear Solid 3D: Snake Eater, Star Fox 64 3D, The Legend of Zelda: Ocarina of Time 3D…zelfs bij nieuwe games, zoals Sonic Generations, gebruikt men oude games als leidraad bij de ontwikkeling.

Stagneren of innoveren?

De Nintendo 3DS had echter een nog veel groter probleem, want buiten het uitblijven van geweldige, nieuwe games en ervaringen rond de lancering bleek Nintendo’s eigen huis niet zo sterk als gedacht. De media in Engeland schreef over schadelijke 3D-beelden terwijl men in de zakelijke kranten vooral schreef over het gevaar van de iPhone. Nintendo leek zich geen zorgen te maken en sprak over de Nintendo 3DS als hun meest geweldige platform tot nu toe. Uiteindelijk faalde de marketing behoorlijk, was de prijs te hoog voor het grote publiek en viel de launch line-up flink tegen. De innovatiestrategie heeft Nintendo’s schatkist de afgelopen jaren tot de nok toe gevuld, maar de klachten over 3D en het uitblijven van succes voor deze geleende innovatie zorgden voor een negatief beeld over de Nintendo 3DS.

Is het mogelijk om te blijven vernieuwen en te innoveren? De meningen daarover zijn sterk verdeeld, maar de westerse game-ontwikkelaars hebben een grote voorsprong op hun Japanse broeders. Het grootste verschil is dat men in Amerika en Europa een nieuwe groep van ontwikkelaars heeft aangeboord. Wie kijkt naar de meest succesvolle developers uit het verleden, zoals Rare, Factor 5, Midway, Acclaim, Bullfrog, Bizarre Creations, Origin, Silicon Knights, Westwood en meer, komt tot de schokkende conclusie dat ook deze softwarehuizen niet tot nauwelijks meer overeind staan. Ze zijn ingehaald door nieuwe helden in de vorm van Irrational Games, Epic Games, Blizzard Entertainment, Infinity Ward, DICE, Valve en andere van oorsprong PC-exclusive developers. Een grote groep jonge, ambitieuze ontwikkelaars dat zich vroeger vooral bezig hield met PC-gaming is in rap tempo games gaan maken voor de Xbox 360 en PlayStation 3. De grote namen van toen zijn daardoor ingehaald door de grote namen van nu en omdat bedrijven als Epic Games zowel geld verdienen met het verkopen van games, zoals Gears of War, als het verkopen van engines en technologie om games te maken, is het voor de Japanners onmogelijk om te concurreren op een globaal niveau, mits ze de oude successen van stal halen.

Less is more?

In de tijd dat Nintendo één console-Zelda maakt in de vorm van The Legend of Zelda: Skyward Sword heeft Ubisoft vier grote Assassins Creed-projecten afgerond. De eerste Mass Effect verscheen na The Legend of Zelda: Twilight Princess en deel drie ligt slechts vier maanden na de release van Skyward Sword in de winkel. Nintendo heeft met Skyward Sword voor het eerst in de Zelda-geschiedenis het overgrote deel van de soundtrack met een orkest gemaakt. Mass Effect heeft al drie delen lang voor ieder personage volledige voice-acting. Naar alle waarschijnlijkheid zal slechts een klein gedeelte van de Zelda-fans zich storen aan het gebrek aan gesproken teksten en Nintendo is nooit een voorstander geweest van voice-acting in Zelda-games. Aan de andere kant wordt de waarde van games steeds meer beoordeeld op de production-values en minder op de kwaliteit en kwantiteit van het spel zelf. Hierdoor zal men in reviews eerder opmerken dat het spel geen voice-acting heeft dan dat men spreekt over die ene geniale puzzel die je in geen enkel ander spel tegenkomt.

Met het bovenstaande verhaal wordt duidelijk dat Nintendo’s huidige koers wederom tegendraads is. Men gaat HD-games maken voor de Wii U, maar dan wel op een eigen manier en in het eigen tempo. De handheldmarkt blijft een belangrijke hoeksteen en geen haar op het hoofd van Miyamoto of Iwata die er aan denkt om games te gaan maken voor de iPhone. Het ultieme bewijs dat Nintendo door wil gaan met de huidige koers was de afgelopen Nintendo 3DS Conferentie in september 2011, maar het maakt niet uit of Iwata 100 of 200 games aakondigt: de kritiek blijft. Nintendo heeft zich eerder verzet tegen marktontwikkelingen. Zo bleef men met de Nintendo 64 stug cartridges produceren terwijl Sony er met de CD’s en winst van doorging. In het GameCube-tijdperk wilde men de roep voor online-systemen niet beantwoorden, waardoor Microsoft met de Xbox een steeds groter marktaandeel kreeg. Nintendo wil zich graag specialiseren, maar Microsoft en Sony zien daarentegen niet af van het direct aanvallen van Nintendo’s casual-markt met Move en Kinect.

Iwata’s Revolutie

Iwata heeft daarom voor een strijd gekozen die hij kan winnen en dat is de strijd in Japan. Met Monster Hunter, Dragon Quest, Resident Evil, Pokémon, Super Mario en meer is het succes van de Nintendo 3DS in Nintendo’s thuisbasis verzekerd. Hij heeft daarnaast franchises toegevoegd die Nintendo nog niet eerder aan zich gebonden heeft, zoals Ace Combat, Tekken en Dead or Alive. Een flinke line-up die de Nintendo 3DS uit het slop moet trekken en de toon moet zetten voor wat de Wii U line-up in de toekomst moet gaan worden. De vraag blijft echter of het genoeg is, want ondanks dat de Nintendo 3DS straks geweldige games heeft, blijft de prijs van de software gelijk en zijn er tot nu toe nog geen plannen om een wereldwijd online Nintendo-netwerk te lanceren met alle toeters en bellen. Tegelijkertijd verlaten top-ontwikkelaars hun oude stek om creatief vrij en onafhankelijk games te gaan maken voor iPhone en Android-toestellen. Een trend waar een industrie die grotendeels gebouwd is op overuren en slapen op het toetsenbord geen antwoord op heeft.

It only does everything

Dit zijn kortweg de dilemma’s waar de aandeelhouders en managers van Nintendo, Square Enix, Capcom en andere Japanse uitgevers momenteel wakker van liggen. De alles-in-één tablets tegenover gespecialiseerde handhelds. Een braindrain in Japan tegenover een creative-wave in de Verenigde Staten en Europa. Een enkele cult-hit uit Japan versus een zee aan nieuwe franchises uit het westen. Het behouden van oude fans of het aanboren van nieuwe markten. De stijgende ontwikkelingskosten beheersen of ongelimiteerd geld spenderen aan de nieuwste technologie. Welke strategie de trage dinosaurussen ook kiezen, de gevolgen zullen tot ver in de toekomst merkbaar blijven, maar er is niemand die het risico durft te nemen om een keuze te maken. Daardoor is de kans dat de Japanse meesters van weleer de markt ooit nog voorbij sprinten kleiner dan ooit en zonder duidelijke visie lopen 100 zo niet 1000 games het risico om tussen wal en schip te belanden.