New Super Mario Bros. U Deluxe

Stiekem was ik een beetje sceptisch toen ik met New Super Mario Bros. U Deluxe begon. Waarom een titel van zes jaar oud afstoffen, en niet Mario weer eens naar verse hoogten laten springen? Feit blijft echter dat er maar weinig mensen zijn met een Wii U en dat Nintendo geld wil verdienen. En weet je wat? Ook in 2019 is het nog een uiterst uitgekiende, doch weinig bijzondere, 2D-platformer. Mijn scepsis verdween in ieder geval als sneeuw voor de zon.

Als we kijken naar de grootheden der 2D Mario-platformers, komen doorgaans Super Mario World of Super Mario Bros. 3 naar boven. Hoewel Nintendo met het springen in drie dimensies ook na Super Mario 64 telkens opnieuw in die roos wist te schieten, is dat bij de tweedimensionale iteraties eigenlijk nooit meer gelukt. En ergens is ook wel te begrijpen waarom. Waar spellen als Super Mario Galaxy of Odyssey zich kenmerken door durf, innovatie en ambitie – zijn de New Super Mario Bros-iteraties vooral meer van hetzelfde. Hun cleane, strakke look helpt hierin ook niet mee. Zo jammer. Want een tikkeltje meer lef, een klein beetje meer spelen met die typische Mario-conventies en New Super Mario Bros. U had zo een klassieker kunnen worden.

Bekende formule

Ook New Super Mario Bros. U is voorzien van de bekende formule die Nintendo al sinds Super Mario Bros. 3 gretig toepast op al haar 2D Mario-platformers. Princess Peach wordt aan het begin koelbloedig door Bowser gekidnapt. Aan jou de taak om je platformskills aan het werk te zetten en Peach te redden. Vervolgens struin je naar traditie een achttal werelden (bonus niet meegerekend) af, elk voorzien van een bekend thema. Je begint in het laagdrempelige grasland, en gaat al snel richting de woestijn of zelfs het suikerwaterzee. Deze werelden zijn voorzien van een aantal levels, die je als Mario (of een van de andere personages) doorploegt. In het midden zit een Minibaas, terwijl aan het einde een van Bowsers’ onderdanen je opwacht.

Het is gemakkelijk om deze opzet als een minpunt te zien – zeker in een tijd met al die originele indieplatformers. Nintendo mag het van mij ook best eens op de schop nemen. Toch is het ze gemakkelijk vergeven: vanaf de eerste stappen in de Eikenvallei werd ik eraan herinnerd waarom Mario in 2D zo tof is. De besnorde loodgieter bestuurt namelijk fenomenaal, elk level trakteert je wel op een nieuw concept én de game speelt ongelofelijk anders dan het gros van de platformers tegenwoordig op de markt. Waar spellen als Celeste heel veel leunen op snelheid en het maken van pixelperfecte sprongen, is dit een veel tragere titel. Sterker nog: te snel willen wordt vrijwel altijd afgestraft. In New Super Mario Bros. U wacht je rustig je moment af tot je de hoogte induikt en soms is het gewoonweg noodzakelijk om even een paar stappen terug te zetten.

Een foutje maken is dan ook helemaal niet erg, als je maar weet wat je doet. Dit wordt ondersteund door solide en bij vlagen werkelijk briljant leveldesign. Voorbeeldje: in de Suikerwaterzee word je in een bepaald level de hele tijd opgeschrikt door een reusachtige aal met een drakenhoofd, die telkens in rondjes om jouw heen zwemt. Hoe meer jij zwemt, hoe groter de cirkel is die hij maakt. Hierdoor moet je op een telkens constante snelheid je weg vooruit banen, wat vrij lastig is met al die rondzwemmende Cheep-Cheeps en andere obstakels. Heerlijk als je ondanks dit tóch die onmogelijk bereikbare groene pijp weet in te duiken, en een vrolijk blinkende sterrenmunt (er zijn er drie in elk level) je zomaar toelacht. Als er na die korte hap naar adem vervolgens zelfs twee van die drakenalen op je af worden gestuurd, zou je haast denken dat er sadisten bij Nintendo werken.

Heet onder de voeten

Gelukkig zijn er altijd die vrolijke power-ups om je een handje te helpen. De grootste aanwinst is het eikeltje, dat Mario en consorten in een eekhoorn doet veranderen. Hiermee kun je niet alleen een flink eindje zweven: na een welgemikte druk op de schouderknop duik je ook nog eens de hoogte in. Deze maakt je escapades doorgaans een stuk gemakkelijker én is een heerlijke tool om alle geheimen in een level uit te pluizen. Voor de rest zijn het vooral oude bekenden die de show stelen: zo kun je als Mini Mario weer over water én muren rennen en zijn de ster, ijs- en vuurbloem natuurlijk van de partij. Mijn persoonlijke favoriet is nog altijd Pinguïn Mario: niet alleen glijd je zo als een speer door al die glibberige ijslevels, het maakt waterlevels ook oh zo aangenaam om te doorploegen.

Je hebt ze ook zeker nodig, wil je heelhuids het einde bereiken. De moeilijkheidsgraad loopt na een tijdje namelijk behoorlijk op. Tegen de tijd dat je in de bergen belandt, is opperste concentratie vereist bij het doorploegen van een level. De tweede Mini-kerker daar, de Schroeflifttoren, heeft mij bijvoorbeeld flink doen zweten. Elk level kent zoals gezegd zijn eigen unieke concept, en voor dit level zijn dit grote schroeven die je al ronddraaiend met Mario (time goed met de R-knop!) naar boven moet zien te krijgen. Geen gemakkelijke opgave met al die lange vuurstralen overal. Weet je vervolgens eindelijk naar een hoger platform te draaien, is er wel een Sumo Bro die met zijn bliksemstralen koelbloedig je plezier bederft. Aan het einde van het level krijg je als traktatie zelfs een van de weinige unieke bazen uit het spel. Platform-puristen hoeven in ieder geval niet bezorgd te zijn – en de rest kan gewoon als Toadette of Nabbit spelen als het wat te heet onder de voeten wordt!

Luigi in de hoofdrol

We hebben het hier immers over New Super Mario Bros. U Deluxe, en niet over het origineel. Wat is er allemaal nieuw voor de Nintendo Switch? Allereerst betreft het dus een bundeling van zowel New Super Luigi U áls New Super Mario Bros. U. Ten tweede heeft Nintendo in Toadette een nieuw speelbaar personage toegevoegd, die zelfs kan ‘evolueren’ tot Peachette. Als Peachette heb je dezelfde krachten als na het verorberen van een eikeltje, maar dan veel behendiger. Ook Nabbit is voor het eerst in beide delen speelbaar. Je kunt ze zien als een soort lagere moeilijkheidsgraad. Verder zijn al die toffe uitdagingen uit het Wii U-origineel ook toegevoegd: zo heeft Nintendo diverse tijds-, muntjes- en andere gekke uitdagingen voor je paraat. Tot slot is elk level natuurlijk met maximaal vier spelers te spelen.

De grootste additie is natuurlijk New Super Luigi U, wat oorspronkelijk als een soort standalone add-on is uitgebracht. Je krijgt dan ook exact dezelfde kaart voor je kiezen, maar alle levels hebben een twist gekregen. Zo hebben ze veelal een tijdslimiet van 100 seconden, zitten ze tjokvol extra vijanden én zijn alle uitdagingen zijn flink op de schop genomen. Voeg daar nog eens aan toe dat je met die zweverige, onhandige Luigi speelt (je wilt de renknop eigenlijk niet inhouden), en je kunt je opmaken voor een bikkelharde uitdaging. Serieus, zelfs het eerste level zet je meteen op scherp. Al doet deze beschrijving het geheel stiekem niet helemaal recht, want veel levels zitten veel ingenieuzer in elkaar dan eerst – Nintendo laat hier echt zijn meesterschap als spellenmaker zien. Ik raad iedereen dan ook aan om ook Luigi een kans te geven.

Zeurpuntjes

Nu we bijna aan het einde gekomen zijn, wil ik ook nog even zeuren. Niet om deze recensie een zure nasmaak te geven, maar om duidelijk te maken dat de tand des tijds hier en daar toch echt wel heeft toegeslagen. In de eerste plaats zijn de steriele, strakke graphics niet om over naar huis te schrijven. Niet alleen kennen ze weinig charme – Nintendo heeft ook niet zijn best gedaan om ze strakker te maken voor de Nintendo Switch. Vooral de baby Yoshi’s (ja, die maken ook hun opwachting!) bewegen echt belachelijk lelijk. Heel af en toe wordt je grafisch omver geblazen, zoals in de schilderachtige Van Gogh-levels uit het Cassismoeras – maar eigenlijk laat dit je vooral hunkeren naar meer van dit moois.

Eigenlijk beschrijft dit perfect waarom de recente 2D Mario’s nooit echt een legendarische status hebben bereikt. Natuurlijk, de levels zijn stuk voor stuk sterk opgezet – maar nergens vind je dat kapstokje dat het geheel zo speciaal, zo memorabel maakt. Dat ene gloednieuwe element dat de 2D Mario-platformers naar een onwerkelijk niveau tilt, zij het een fantastisch grafisch jasje of een nooit eerder vertoonde gameplaymethodiek. Super Mario Bros. 3 had zijn power-ups en briljante opzet, Super Mario World had Yoshi en zijn indrukwekkende landkaart… en sindsdien is er eigenlijk niet veel meer veranderd. Begrijp me niet verkeerd: New Super Mario Bros. U Deluxe is een geweldige titel, maar ook eentje die je voor je gevoel al veel vaker hebt gespeeld.